De EastMed pijplijn:
In 2017 kwamen Italië, Griekenland, Cyprus en Israël tot een overeenkomst omtrent de constructie van een 2000 km lange onderzeese pijplijn tussen nieuw ontdekte gasvelden in het Midden-Oosten en Europa. Het project, de EastMed pijplijn, is in handen van het Griekse DEPA en het Italiaanse Edison.
De EastMed pijplijn heeft naast een zeer negatieve impact op het klimaat ook lokale en geopolitieke* invloeden. In Italië wordt er door lokale gemeenschappen en milieuactivisten reeds ettelijke jaren hevig geprotesteerd tegen de TAP pijplijn (Trans Adriatic Pipeline), de pijplijn zal verschillende ecologisch waardevolle gebieden en landbouwland doorkruisen. De gemeenschappen die doorkruist worden door de pijplijn vrezen vernieling van natuurgebied, landbouwgronden en vrezen voor veiligheidsrisico’s door de aanwezigheid van de pijplijn. Het protest van de lokale bevolking en internationale milieuactivisten dreigt verder te escaleren met nog een nieuwe pijplijn in zicht. Ook in Griekenland bestaat er onrust over de bouw van de EastMed pijplijn. Daarenboven wordt de aanleg van de pijplijn gepland in een regio die op dit moment zeer gevoelig is voor escalatie.
Turkije gaf reeds aan dat zij de Cypriotische republiek en haar Exclusive Economic Zone niet erkent, waardoor Turkije aanspraak meent te maken op een deel van de Cypriotische gasvoorraden. In 2018 waarschuwde de Turkse president, Recep Tayip Erdogan, dat Turkije de regio met argusogen in de gaten houdt en dat de oorlogsschepen klaar liggen.
Daarnaast strekt één van de Cypriotische gasvelden zich uit tot in de Israëlische maritieme zone, wat voor spanningen kan zorgen tussen beide staten over wie aanspraak kan maken op het desbetreffende deel van het gasveld. Volgens internationale regelgeving moet er bij ontginning in grensgebieden altijd een voorafgaand akkoord worden gesloten met de aangrenzende landen voordat de ontginning van start gaat.
De pijplijn zal vertrekken aan de Israëlische kust, maar het staat reeds vast dat ze, zonder overeenkomst met de Palestijnen, de Exclusive Economic Zone van Gaza zal doorkruisen. Daarnaast heeft Israël geen overeenkomst met de Palestijnen om gas op te pompen uit maritieme grensgebieden. Dat zijn ernstige schendingen van het internationaal recht.
Bij eerdere ontginning van Israëlisch gas werd bewezen dat door het principe van communicerende vaten, Palestijns gas mee naar boven was gekomen en verkocht werd door Israël. De ontginning werd niet stopgezet. Het doelbewust roven/stelen van grondstoffen is tevens een ernstige schending van het internationaal recht.**
Daarbovenop uitte Israël recentelijk de intentie om, op basis van het ‘vredesplan’ van de Amerikaanse president Donald Trump, grote stukken van de Westelijke Jordaanoever te annexeren.
Het is dan ook een zeer slecht signaal om net op dit ogenblik economische samenwerkingen te bestendigen met Israël en deze zelfs nog verder uit te breiden.
Tenslotte leven Israël en Libanon op gespannen voet. De betwisting van de landsgrenzen tussen beide naties, zet zich verder in de betwisting van de begrenzing van de maritieme zones van beide landen. Libanon maakte reeds duidelijk dat het zal ingrijpen wanneer Israël begint met het ontginnen van gas in de buurt van de betwiste maritieme grenzen.
Er dient ook op gewezen te worden dat Israël de voorbije decennia betrokken was in vele militaire conflicten. Het is om die reden een groot risico voor de Europese Unie om zich voor onze energievoorziening afhankelijk te maken van een land als Israël. Ook financieel gezien is zo een grootschalige samenwerking bijzonder riskant zonder een oplossing voor de conflicten van Israël met zijn buurlanden en intern een rechtvaardige oplossing voor de Israëlisch/Palestijnse kwestie.
*zie: Israëlisch gas legt Europese klimaat ambitie lam
en: https://palestinasolidariteit.be/2020/06/22/eastmed-pipeline/
**https://www.aljazeera.com/programmes/aljazeeraworld/2019/06/gaza-gas-deal-190603142512559.html en Rapport SOMO
https://ejatlas.org/conflict/the-decimation-of-palestines-fishing-industry
