© Foto: Palestina Solidariteit vzw
In april 2021 verscheen een lijvig rapport van Human Rights Watch onder de titel ‘A Treshold Crossed’, ‘een drempel overschreden’. De ondertitel luidt: ‘De Israëlische overheid en de misdaden van apartheid en vervolging’. Het rapport is grondig en telt maar liefst 217 pagina’s.
Het statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof, dat in 2002 in werking trad, onderscheidt 11 categorieën in misdaden tegen de menselijkheid. Het rapport is opgebouwd rond twee ervan: 1. vervolging op grond van politieke overtuiging, ras, etnische herkomst en geslacht en 2. apartheid.
De belangrijkste omschrijvingen van wat apartheid is, zijn:
- het streven naar overheersing van één groep over een andere, door middel van
- systematische onderdrukking en institutionele discriminatie en
- onmenselijke handelingen.
Deze punten worden in de drie volgende hoofdstukken uitgewerkt.
De racistische ideologie van de staat Israël wordt het meest duidelijk in de formuleringen van de Natiestaat Wet van 2018, waarin expliciet genoemd wordt dat ‘het recht op nationale zelfbeschikking uniek aan het joodse volk’ toekomt en (illegale) nederzettingen als een ‘nationale waarde’ worden omschreven. Amendementen die spreken over gelijkheid van alle burgers voor de wet haalden het niet in de Knesset (45,46). Vervolgens wordt beschreven dat alle premiers van Israël Netanyahu, Olmert, Sharon, maar ook Barak en Rabin zich duidelijk hebben uitgesproken voor het streven naar een ruime demografische joodse meerderheid. Rabin: ‘de rode lijn is voor de Arabieren 20%…. ik wil het joodse karakter van de staat Israël behouden’. (48)
Diverse aangehaalde bronnen tonen dat de planning van nederzettingen in de bezette gebieden tot doel hebben de eenheid van het Palestijnse gebied te breken (61,64).
Yitzhak Rabin: ‘we streven niet naar ontwikkeling voor Palestijnen in de bezette gebieden’ (70).
Het is onmogelijk om dit uitgebreide rapport samen te vatten. Het is ook niet nodig, omdat veel in dit rapport geregeld in onze Palestina Nieuwsbrief aan de orde komt.
Het rapport komt tot een aantal belangwekkende conclusies.
Israël is de enige regerende macht in het gebied van de rivier de Jordaan tot de zee. Palestijnen hebben maar in een beperkte mate een vorm van zelfbeschikking. Israël controleert de grenzen, de mogelijkheden van verplaatsing, de veiligheid. Israël registreert de aanwezige burgers en bepaalt hun verblijfsstatus.
Er wordt nog steeds vaak vanuit gegaan dat de bezetting tijdelijk is en dat ‘het vredesproces’ kansen biedt op verbetering. De doorlopende uitbreiding van nederzettingen, de administratieve zuivering van Palestijnen in Oost-Jeruzalem, de gedwongen transfer van Bedoeïenen, de diefstal van land, de vernielingen van huizen (die tussen 2016 en 2018 het honderdvoudige (!) was ten opzichte van het aantal verstrekte bouwvergunningen (183)), het weigeren van nutsvoorzieningen, de dodelijke afsluiting van de Gazastrook, enz., bewijzen dat het een illusie is om aan te nemen dat er vanzelf verbetering zal komen. Wie de bezetting ziet als een tijdelijke aangelegenheid, geeft Israël de gelegenheid om zijn apartheidspolitiek verder te consolideren.
Belangwekkend zijn ook de aanbevelingen die dit rapport doet. We maken een selectie.
- De Palestijnse Autoriteit wordt opgeroepen om alle samenwerking met Israël op het vlak van veiligheid stop te zetten.
- De president van de VS wordt opgeroepen een publieke verklaring af te leggen over het apartheidssysteem in Israël.
- Het ministerie van Defensie en Financiën in de VS moet militaire steun aan Israël (3 miljard per jaar! red) afhankelijk stellen concrete stappen om het systeem van apartheid te beëindigen.
- Het Congres van de VS moet een onderzoek vragen naar de mate waarin militaire steun een ondersteuning biedt aan misdaden van apartheid.
- Lidstaten van de VN wordt gevraagd een onderzoekscommissie in te stellen met het oogmerk verantwoordelijken voor systematische discriminatie en vervolging voor het gerecht te slepen.
- Laat lidstaten van de VN sancties opleggen (reisbeperkingen en bevriezing van deviezen) aan personen en instellingen die verantwoordelijk zijn voor de apartheid.
De aanbevelingen voor de EU zijn weinig specifiek, Er wordt niet gesproken over het handelsakkoord dat de EU heeft met Israël. Evenmin wordt gesproken over de Horizon 2020 projecten voor research en ontwikkeling waaraan Israël deelneemt.