© Foto:Gemaskerde man die demonstrant aanvalt, screenshot van film op Twitter, Fadi Amun 18 maart.
De protesten tegen het plan van Netanyahu om de macht van het Hooggerechtshof aan banden te leggen bereiken ongekende hoogten. Er zijn al 11 weken grote demonstraties op zaterdag. Zaterdag 18 maart kwamen er naar schatting 250.000 mensen op de been. Dergelijke aantallen zijn uniek in de geschiedenis van Israël.
Netanyahu eist in bepaalde uitspraken unanimiteit van de 15 rechters van het Hooggerechtshof. Bovendien wil hij het parlement het recht geven om uitspraken van het Hooggerechtshof te overrulen. Dit betekent het einde van het fundamentele democratische principe van de scheiding der machten.
Een ander punt is dat de regering onder druk van de haridim, strenge joden, het recht op terug willen beperken tot hen die een joodse moeder hebben. Op die manier zal het demografisch aandeel van de haridim verder toenemen.
Het verzet tegen de plannen van Netanyahu is breed. Er zijn protesten uit de financiële wereld, die waarschuwen dat investeringen dreigen ondermijnd te worden. Maar ook uit de kringen van de veiligheidsdiensten. Joodse donororganisaties in de VS verzetten zich. En in een breed spectrum van de internationale politiek is er kritiek en bezorgdheid.
De bondskanselier Olaf Scholz stelde: ‘democratie gaat niet alleen over de regering van de meerderheid, maar ook over de veiligheid van hen die in de minderheid zijn en dat altijd zullen blijven’.
In de financiële media zijn alarmerende berichten dat buitenlandse investeerders zich beginnen terug te trekken. Leo Bakman van het Israëlische Instituut voor Innovatie, dat 2500 startups begeleidt, hoort steeds vaker van investeerders: ‘beslis of je een democratie bent of een dictatuur. Daarna zullen we praten’. Het is dezelfde situatie in China. De reden dat investeerders huiverig worden is dat zij niet meer zeker zijn over het rendement.
‘Vroeger was er respect voor Israël als technologische hub. De huidige politieke ontwikkelingen haalt alles overhoop. Ik ben zelf ook niet meer zeker dat het verstandig is om in Israël te investeren. De ‘hervorming’ waar Netanyahu naar streeft is de doodsteek voor technologische innovatie’.
In militaire kringen is verzet ontketend tegen de plannen van Netanyahu. De reservepiloten van de luchtmacht hebben aangekondigd dat ze niet meer beschikbaar zijn als de macht van het Hooggerechtshof wordt ingeperkt. Bij militaire operaties zijn reservepiloten onmisbaar. De militaire inlichtingendiensten dreigen bevelen niet meer op te volgen. Als 650 leden hun medewerking opzeggen, kunnen we niet meer spreken van een randfenomeen. Er is een toenemend aantal dienstweigeraars. De voormalige baas van Shin Beth zegt dat de situatie dramatisch is.
Shimri Zameret, een onderzoeker van burgerlijke ongehoorzaamheid wereldwijd, zegt: wat we nu meemaken heeft geen precedent in de Israëlische geschiedenis. De deelname van de bevolking in de protesten is enorm. De geschiedenis leert ons dat ze een voorbode kunnen zijn van nog grotere veranderingen.
Afgelopen zaterdag is niet zonder gewelddadigheden verlopen. De demonstranten werden bedreigd door mensen met bivakmutsen. Sommigen werden bespoten met pepperspray. Er werd met stenen en met eieren gegooid en een megafoon werd in brand gestoken. En er waren mensen met vlaggen van de extremistische Kach-partij. Een auto en motorfiets reden in op een menigte, zonder overigens veel mensen te verwonden.
In veel gevallen greep de politie in en werden de schuldigen gearresteerd.
Bronnen:
