Vlaams Minister van Bestuurszaken Bourgeois (N-VA) deelde op dinsdag 1 april ’14 mee dat de Vlaamse regering beslist heeft om bijkomend onderzoek te voeren naar de activiteiten van bewakingsfirma G4S. Palestina Solidariteit vzw verwelkomt deze beslissing en vraagt ook verdere actie bij de Belgische steden en gemeenten en andere overheidsinstanties.
Sinds 2013 coördineert Palestina Solidariteit de ‘Stop G4S-campagne’ in België. Deze campagne maakt deel uit van een wereldwijde beweging die oproept om geen contracten meer aan G4S te verlenen, zolang dit bedrijf het internationaal (humanitair) recht en de mensenrechten schendt.
G4S is het grootste particuliere en militaire beveiligingsbedrijf ter wereld en ligt internationaal onder vuur door ondermeer een groot verduisteringsschandaal in Groot-Brittannië, een rechtszaak voor doodslag op een uitgewezen Angolese asielzoeker, beschuldigingen van systematische mishandeling van gevangenen in Zuid-Afrika en rellen in een door G4S beheerd detentiecentrum voor asielzoekers die tot één dode en 77 gewonde asielzoekers leidden.
Daarnaast werkt G4S actief mee aan het bezettings- en apartheidsregime van Israël. G4S schendt op verschillende manieren het internationaal recht en de mensenrechten van de Palestijnen. G4S levert veiligheidsapparatuur en -diensten voor detentiefaciliteiten in Israël en de bezette Westelijke Jordaanoever waarin Palestijnse politieke gevangenen opgesloten zitten – waaronder kinderen – zonder eerlijk proces. Uit rapporten van Israëlische en Palestijnse mensenrechtenorganisaties en UNICEF blijkt dat de rechten van deze gevangenen worden geschonden. Het gaat om een patroon van systematische mishandeling dat door het VN-Verdrag tegen foltering als wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing wordt omschreven. In sommige gevallen gaat het zelfs om marteling. G4S levert ook beveiligingsdiensten aan bedrijven en industriële zones in de illegale nederzettingen en aan Israëlische militaire controleposten op de Westelijke Jordaanoever, die onderdeel vormen van de Apartheidsmuur waarvan het tracé illegaal werd verklaard door het Internationaal Hof van Justitie (Adviserende Opinie van 9 juli 2004). G4S draagt op deze manier actief bij aan de effectieve scheiding tussen Israëliërs en Palestijnen door middel van verschillende rechtssystemen, pasjessystemen, controleposten, gescheiden woonwijken etc.
Vele van de leden van Palestina Solidariteit en personen die via onze inleefreizen de regio bezochten, keren steeds zeer verontwaardigd terug, omdat men niet kan begrijpen dat om het even welk bedrijf straffeloos kan meewerken aan de discriminatie en apartheid die zij daar met eigen ogen hebben geobserveerd.
Uit gegevens die Vlaams parlementslid Jan Roegiers (sp.a) sprokkelde uit eerdere parlementaire vragen blijkt dat de Vlaamse overheid voor bijna een miljoen euro contracten heeft lopen bij G4S. Tijdens de afgelopen legislatuur haalde G4S bij de Vlaamse overheid 13 contracten binnen voor in totaal bijna één miljoen euro (910.137 euro). Minstens acht van die contracten – in totaal goed voor bijna 700.000 euro – werden pas eind vorig jaar gesloten en lopen door tot eind 2014. Palestina Solidariteit heeft weet van nog verschillende andere contracten van overheidsinstanties die openbare aanbestedingen aan G4S hebben gegund. Ook deze openbare aanbestedingen zijn verschillende miljoenen euro waard.
De Vlaamse overheid heeft vandaag aangekondigd om een onderzoek te voeren naar de activiteiten van G4S en mogelijkheden om bedrijven uit te sluiten bij aanbestedingsprocedures. Palestina Solidariteit vzw vindt dat dit de eerste stappen in de goede richting zijn, maar dat er ook daden moeten gesteld worden. G4S moet uitgesloten worden van gunningsprocedures, zolang dit bedrijf het internationaal recht en de mensenrechten schendt. Volgens een juridische nota van het Human Rights Centre van de Universiteit van Gent is het perfect mogelijk onder de overheidsopdrachtenwetgeving om bedrijven zoals G4S uit te sluiten van gunningsprocedures. Onder internationaal recht zijn overheidsinstanties hiertoe zelfs verplicht, omdat overheden niet onrechtstreeks mogen bijdragen tot schendingen van de internationale mensenrechtenverdragen en humanitaire conventies die door België geratificeerd zijn.
Internationaal zijn er reeds verscheidene instanties geweest die hun contracten met G4S hebben opgezegd of niet hebben verlengd omwille van bovenstaande redenen. Enkele voorbeelden: In 2010 stopte het Rehabilitation and Research Centre for Torture Victims in Denemarken haar contract met G4S. Na een campagne van middenveldgroepen en 28 leden van het Europese parlement wordt in april 2012 een EU-contract met G4S niet verlengd. De Nederlandse vakbond Abvakabo maakt in december 2013 bekend dat ze haar banden met G4S beëindigt. In het najaar van 2013 opteren de Britse universiteiten King’s College London en Southampton University ervoor om geen contracten aan G4S te verlenen. Ook de Noorse universiteiten van Oslo en Bergen geven geen contracten meer aan G4S. In maart 2014 kiest de BBC ervoor om haar contract met G4S niet te verlengen, na een campagne die ondermeer gesteund werd door filmregisseur Ken Loach.
Palestina Solidariteit wacht hoopvol op de resultaten van de onderzoeken van de Vlaamse regering en hoopt dat de Belgische overheid de bovenstaande voorbeelden zal volgen en daardoor haar verplichtingen onder het internationaal recht zal nakomen.
