De afgelopen weken heeft Israël de Gazastrook gebombardeerd. Je zal dat waarschijnlijk niet weten als je naar het Vlaamse nieuws kijkt. In onze media gaat het niet over bombardementen maar over precisie- aanvallen enkel en alleen omdat ze geprovoceerd worden door …. ballonnen. De Belgische pers kopieert simpelweg de berichten die het Israëlische leger de wereld instuurt zonder vragen te stellen of context te geven.

De bombardementen hebben al aanzienlijke schade aangericht en doordat Israël daarbovenop de levering van brandstof heeft stilgelegd is een cruciale elektriciteitscentrale zo goed als stilgevallen. Dit alles midden in een uitbraak van Covid-19.

De bevolkingsdichtheid in de minuscule Gazastrook is even hoog als in het centrum van Brussel. Gezinnen en kinderen leven er al jaren in doodsangst want op elk gegeven moment kan er naast of op je huis een bom vallen. Twee miljoen burgers leven er op een smalle strook land, kleiner dan onze eigen kuststrook, waar ze al meer dan 14 jaar niet binnen of buiten kunnen. Vreemd genoeg is dit nieuws dat de meeste Belgen niet weten. 

We lezen zelden in de berichtgeving bij ons over de asymmetrie tussen zelfgemaakte explosieven aan ballonnen en Israëlische F-35 gevechtsvliegtuigen. 

Stilte in Gaza

In een artikel over de recente bombardementen suggereert een journalist dat er voordien ‘stilte was in de Gazastrook’ alsof alles er peis en vree was. Pijnlijk journalistiek werk om dit te schrijven over een overbevolkte kuststrook die reeds 14 jaar afgesloten is van de buitenwereld. (Bericht van Belga op 30/08/2020 gepubliceerd op Knack, Het belang van Limburg en het Nieuwsblad)

We lezen ook geen vragen over het feit dat de blokkade het collectief straffen van een burgerbevolking inhoudt en dus een oorlogsmisdaad is. 

De gruwelijke blokkade is niet belangrijk voor deze journalist, enkel dat Palestijnen dit in stilte zouden moeten verdragen? In plaats van de blokkade van de Gazastrook op te heffen wanneer het ’stil is in de Gazastrook’ houdt Israël die blokkade al 14 jaar in stand. Wanneer Palestijnen durven te manifesteren tegen hun opsluiting of ballonnen inzetten tegen tanks en gevechtsvliegtuigen dan knijpt de Israëlische bezetter de blokkade nog harder toe. Elektriciteit wordt zelfs verminderd waardoor ziekenhuizen tijdens de uitbraak van corona in de Gazastrook zonder stroom komen te zitten. Kaarsen worden aangestoken wanneer de elektriciteit uitvalt en ongevallen zorgen voor woningbranden, gewonden maar ook doden.’

Gaza bonkt op de deur van haar cel, een schreeuw voor hulp die we niet willen horen.

Mensen in de Gazastrook vertellen ons dat ze stikken in de wereld die Israël voor hen geschapen heeft. Al jaren is de Gazastrook van de wereld afgesloten. Mensen kunnen hun familie niet gaan bezoeken, niet op reis gaan, kunnen niet gaan studeren, zelfs de Gazastrook verlaten voor levensreddende behandelingen is extreem moeilijk geworden en velen sterven terwijl ze wachtten op de nodige Israëlische vergunningen. Er is geen werk en het aantal zelfmoorden onder jongeren neemt epidemische proporties aan. 

Het enige wat een mens kan doen terwijl ze in stilte en in eenzaamheid aan het sterven zijn is op de deur van hun cel bonken. Alles proberen om gehoord te worden, het uitschreeuwen om hulp. Maar als ze dat doen is de wereld enkel kwaad dat de ‘stilte’ verstoord is en worden ze beschuldigd de oorzaak van hun eigen miserie te zijn.

Disproportionaliteit wordt goedgepraat

Ook de disproportionaliteit wordt niet besproken. Explosieve ballonnen tegen tankgranaten, gevechtsvliegtuigen en bombardementen? Wat ontbreekt in het verhaal is waarom mensen in de Gazastrook zulke ballonnen gebruiken wetende dat de repercussies door Israël bloederig en wreed zijn.

Na de bombardementen wordt er verbetering beloofd maar nooit gegeven. Een terugkeer naar de onleefbare status quo is het enige dat Israël de mensen in de Gazastrook wil gunnen. De strop iets losser maken en hopen dat de herinnering, aan hoeveel erger het kan worden, het weer stil maakt! 

Door dit niet te berichten insinueert de journalist ergens dat er geen reden voor is. Dat mensen in de Gazastrook zo slecht zijn dat het enige doel waarvoor ze leven is om Israël schade te berokkenen. Journalisten zouden moeten zoeken naar de waarheid, feiten in de diepte onderzoeken, de context begrijpen, niets zomaar aannemen. Neutraal zijn is niet éénzijdig een waarheid presenteren. Men zou als basis van journalistiek werk het kompas van de mensenrechten moeten hanteren. 

Gazanen hoopten door corona dat mensen hen beter zouden begrijpen.

Palestijnen in de Gazastrook hoopten dan mensen wereldwijd iets beter zouden begrijpen wat zij al 14 jaar moeten doorstaan. De coronacrisis en de beperkingen op reizen voor vele Belgische gezinnen in combinatie met inkomensverlies waren moeilijk. Vonden we België al klein om de zomer door te brengen wat dan voor mensen in de Gazastrook?

Was het moeilijk om onze kinderen binnen te houden of thuis les te geven? Wat als je dan ook nog eens zonder elektriciteit zou zitten? Als je ziek wordt is er geen toegang tot gespecialiseerde behandelingen en bombardementen gebeuren met de regelmaat van de klok. 

Pro Israël framing in de media

Journalisten laten zich vangen door de uitgekiende strategieën van de Israëlische lobby. Journalisten werken met steeds minder personeel en onder hoge tijdsdruk. Kliks zijn belangrijker dan inhoud. Propaganda is zo opgebouwd dat het zeer verleidelijk wordt. ‘De waarheid zeggen is zogezegd kant kiezen’ en journalisten nemen de valse excuses van het Israëlische leger over want dat klinkt beter, dat klinkt neutraal.

In een rapport van de Israëlisch/Amerikaanse lobby organisatie ‘Het Israël project’ wordt advies gegeven aan voorvechters van de staat Israël. Advies welk woord en taalgebruik te hanteren in de Israëlisch/Palestijnse kwestie.

Bijvoorbeeld: maak een duidelijk onderscheid tussen Hamas en het Palestijnse volk. Als het klinkt alsof het Palestijnse volk wordt aangevallen in plaats van hun leiderschap (Hamas in Gaza) verlies je de steun van de mensen die je wil beïnvloeden.

Bijvoorbeeld: wanneer je vragen krijgt over de uitbreiding van de kolonies als obstakel voor vrede dan kan je dit afwimpelen door te zeggen dat er eerst vrede moet komen en dat de Palestijnen onredelijk zijn door hier voorwaarden aan te durven stellen.
Bijvoorbeeld: wanneer je vragen krijgt over de vele kinderen die omkomen bij aanvallen door het Israëlische leger zeg dan altijd eerst dat je dat betreurt en dan dat alle kinderen even belangrijk zijn. Benadruk daarna dat het de schuld is van bv. Hamas dat Israël wordt geprovoceerd en dat er daardoor kinderslachtoffers vallen.

Vroeger werd er gezegd dat Palestijnen niet bestonden, dat er geen etnische zuivering had plaatsgevonden, meer recent wordt kritiek op Israël geframed als antisemitisme, wordt er beweerd dat er geen ‘bezette’ gebieden zijn maar ‘betwiste’ gebieden etc.

Door keer op keer deze te kiezen voor een bepaald woord- en beeldgebruik wordt de werkelijkheid verkeerd voorgesteld. In communicatietechnieken heet dat framing, veel gebruikt als propaganda wapen van politici.

Het is de taak van journalisten om zich hierdoor niet te laten vangen. Valse neutraliteit wanneer we geconfronteerd worden met schendingen van mensenrechten en oorlogsmisdaden in berichtgeving is medeplichtigheid en het helpen faciliteren van Israël’s politiek van apartheid en kolonialisme. 

“If you are neutral in situations of injustice, you have chosen the side of the oppressor. If an elephant has its foot on the tail of a mouse, and you say that you are neutral, the mouse will not appreciate your neutrality.”

foto van bombardement in Gaza met dank aan Palestinian Eve Network