21 september 2020
Is het niet overdreven om te spreken over apartheid?
Omar Barghouti. Neen. Apartheid is een systeem van raciale dominantie dat is vastgelegd in de wet en in de instellingen. Het structureel racisme dat we bijvoorbeeld ook in de Verenigde Staten en op andere plaatsen zien, is in Israël verankerd in de wet. Israël heeft vandaag meer dan 65 racistische, discriminerende wetten. Palestijnse burgers worden gediscrimineerd op vlak van eigendom, jobs, en ga zo maar voort. De natiestaat-wet van 2018 stelt letterlijk: “enkel Joodse mensen hebben recht op zelfbeschikking in de staat Israël”. Dat is apartheid.
Hoe kwam deze apartheid tot uiting tijdens de coronacrisis?
Omar Barghouti. Zelfs in volle coronacrisis past Israël racisme toe. Het preventiemateriaal was volledig up to date in het Hebreeuws, maar niet in het Arabisch. We zijn procedures tot de hoogste juridische rangen moeten aangaan om iets te krijgen in het Arabisch. Toen Palestijnen in de Westelijke Jordaanoever een medische post opstelden om mensen te helpen, werd die door Israël vernietigd. Tientallen bedoeïnendorpen hebben geen sanitaire voorzieningen of toegang tot gezondheidszorg. Palestijnse arbeiders die symptomen van corona vertonen worden gewoon achtergelaten aan het checkpoint zonder medische steun. Dat is de realiteit van de Palestijnen.
Waarom zijn de Israëlische nederzettingen illegaal?
Omar Barghouti. Als de bezetter een deel van zijn bevolking verhuist naar bezet gebied, dan is dat volgens het internationaal recht een oorlogsmisdaad…. Israël heeft bovendien haar kolonies strategisch gebouwd zodat Palestijnen geen aaneengesloten stukken land zouden hebben.
Is de positie van Israël op het internationale toneel veranderd?
Omar Barghouti. Israël heeft haar masker laten vallen en dat heeft veel veranderd. Ze dweept met extreemrechts, verkoopt wapens aan landen als Myanmar, ze werkt samen met Saoudi-Arabië, met Duterte in de Filipijnen, Orban in Hongarije, Bolsonaro in Brazilië en ga zo maar voort. Dat zijn de natuurlijke bondgenoten van Israël vandaag. Verrassend is dat veel van deze leiders antisemitisch zijn. Ze zijn openlijk anti-Joods. Dat kwam niet goed aan in de liberale Israëlische gangen, maar de Likoed partij antwoordde daarop: ze zijn misschien antisemitisch, maar staan aan onze kant. Daarmee zegt Netanyahu eigenlijk: zolang je Israël steunt is het oké om anti-Joods te zijn.
De voorgenomen officiële annexatie van Palestijns gebied is niet doorgegaan. Maar de defacto annexatie is al jaren aan de gang. Welke strategieën zijn volgens u effectief?
Omar Barghouti. Er is bij ons verbazing over het gebrek aan reactie van de internationale gemeenschap. Gelijkaardige annexaties in de geschiedenis werden beantwoord met sancties. De EU heeft sancties ingevoerd tegen Rusland, China, zelfs tegen de VS en Oostenrijk, maar doet niets tegen Israël. Deze dubbele standaard is vermoeiend. We moeten als Palestijnen sterker worden om druk te kunnen uitoefenen, door BDS en door andere campagnes. Op dat vlak ben ik hoopvol. Ik hoop dat we niet afstevenen op een gewapende confrontatie, want dat is wat Israël met haar grote militaire macht graag heeft. We moeten Israël op andere manieren isoleren.
Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid. We verzetten ons als Palestijnen tegen apartheid, maar iedere overheid die rechtstreeks of onrechtstreeks samenwerkt met een apartheidsregime is medeplichtig.
De BDS-beweging heeft een campagne gelanceerd en vraagt gerichte wettige sancties. We hebben specifiek opgeroepen tot een verbod op wapenhandel en militaire samenwerking met Israël, een opschorting van handels- en samenwerkingsovereenkomsten met Israël, een verbod op producten uit de illegale nederzettingen en een einde aan de financiering vanuit de VS van Israëls apartheidsregime. Dat laatste is belangrijk want de Verenigde Staten zijn de grootste sponsor van Israëlische schendingen van Palestijnse mensenrechten. Verder vragen we ook het herstel van het Speciaal Comité tegen apartheid van de Verenigde Naties om de Israëlische apartheid te onderzoeken.
cartoon : Carlos Latuff