© Foto: Palestinian Eve Network
Door de geografische ligging van de Gazastrook met zijn zacht klimaat is de bodem er buitengewoon geschikt voor allerlei teelten zoals de bloementeelt, één van de belangrijkste. Maar kunnen bloemenhandelaars en -kwekers hun productie wel uitvoeren naar de buitenwereld?
Meer dan 20 jaar na de opkomst van de bloementeelt in de Gazastrook en de uitvoer naar bijna alle Europese landen, heeft de bloementeelt en – handel er een enorme klap gekregen. Door grote verliezen en door een gebrek aan financiering konden de eigenaars van de bloemen bedrijven in de Gazastrook hun teelt en export niet handhaven. Het areaal voor de bloementeelt werd kleiner, de productie viel ernstig terug en vele kwekers schakelden over van bloementeelt naar groenteteelt waardoor de Gazastrook van een belangrijke bloemen producent veranderde in een regio die er vanaf wil.
De bloementeelt viel terug na het jaar 2000, vooral als gevolg van de Israëlische bezetting van de Gazastrook, van het sluiten van de grensovergangen voor export en door het met bulldozers overhoop halen en bombarderen van landbouwpercelen, dit alles ging gepaard met zware verliezen voor Palestijnse telers. Zij schakelden over van bloementeelt naar groententeelt.
Mazen Hijazi, stopte met de teelt van bloemen en begon in de plaats groenten te kweken. “Ik kon niet anders opdat ik niet alles zou verliezen “zei hij, eraan toevoegend:” Ik kweek al 17 jaar bloemen met mijn familie en ik zou er niet mee gestopt zijn als we niet waren afgesneden van de internationale markt “.
Het economische belang van de bloementeelt
Ondanks de hoge kosten van de bloementelers blijft deze landbouwsector essentieel voor de Gazastrook. Hij draagt voor ruwweg 25 miljoen dollar bij aan het nationale inkomen. Vóór het beleg werkten er direct en indirect 4500 mensen voor de sector.
Het seizoen voor de uitvoer van bloemen liep van half november tot april, de productie ging vooral naar Europa, in het bijzonder naar Nederland en van daar naar andere Europese markten.
De Gazastrook voerde jaarlijks 60 miljoen bloemen uit naar Europa, maar door herhaaldelijke sluitingen en andere belemmeringen door Israël aan de grensovergangen konden telers slechts 5 miljoen bloemen uitvoeren in 2012. Sinds de oorlog van 2014 kunnen bloementelers geen bloemen meer uitvoeren naar de rest van de wereld (Hier meer info).
Variëteiten die in de Gazastrook worden geteeld:
In de Gazastrook werden meer dan honderd bloemen variëteiten geteeld, maar de telers hebben er een voorkeur voor anjers omdat die het best weerstaan aan plots wisselende weersomstandigheden.
Vanuit Nederland, Italië en Duitsland wordt het plantgoed ingevoerd naar Israël door de firma’s “Namer” en “Liftov” en komt uiteindelijk toe in de Gazastrook waar het uitgeplant werd.
De bloementeelt stoot op allerlei problemen:
In een interview in 2015 zei de algemene directeur marketing van het landbouwministerie van Gaza, Tahain al-Sakka het volgende: “Vóór 2007 werden er gewoonlijk 50 miljoen bloemen verkocht voor een waarde van 8 miljoen dollar. In het vorige seizoen werden slechts een 2,5 miljoen bloemen verkocht voor een half miljoen dollar. Dit jaar was er helemaal geen uitvoer. Het wegvallen van de export heeft gevolgen voor de Palestijnse kwekers en voor de Palestijnse economie. De Nederlandse overheid gaf steun voor de export van bloemen vanuit de Gazastrook maar is ermee gestopt omdat de bloemensector zich niet verder ontwikkelde” (Meer info)
Uitvoer: de bloementelers van Gaza ondervinden grote problemen bij de uitvoer van hun productie omdat in het kader van de bezettingspolitiek grensovergangen worden gesloten en uitvoer procedures opzettelijk worden vertraagd; de telers hebben grote financiële verliezen geleden en vele onder hen zijn daardoor gestopt met het telen van bloemen.
Gebrek aan geldschieters: als de bloementelers verliezen leiden door de bezetting, plantenziektes of natuurrampen worden hun verliezen door niemand gedekt.
Grondverstoring en beschietingen: telers hebben land verloren sinds het begin van de Al Aqsa Intifada door de bezettingspraktijken van Israël, zoals het omwoelen van percelen met tanks, het vernielen van serres en het beschieten van telers en percelen, meer bepaald in de zuidelijke gebieden rond Rafah en Beit Lahia, waar de bloementeelt is geconcentreerd.
Wat doen bloementelers met de bloemen die ze niet hebben kunnen uitvoeren?
Lubas Hijazi zei dat hij zijn bloemen probeerde in leven te houden tot wanneer de handel zou hernemen en hij opnieuw zou kunnen verkopen om een deel van zijn zware verliezen goed te maken. Op dit moment dienen bloemen als voer voor schapen en vee omwille van de lockdown door corona.
Zijn schapen eten dit uitzonderlijke voedsel en hij merkte op dat andere schapenhoeders en een groep Bedoeïenen die vee en kamelen fokten hetzelfde deden.
Ondanks het feit dat er geen vraag is naar bloemen sinds de corona lockdowns van begin maart 2020, gaat de Palestijnse teler Lubad Hijazi met enkele van zijn arbeiders toch door met het verzorgen van al de bloemen die hij heeft aangeplant op een hectare land in Rafah (zie: https://al-ain.com/article/gaza-flowers-corona-virus).
Het verhaal van de bloementeelt in Gaza geeft ons een indruk van de gevolgen van de Israëlische bezetting en de 15-jarige belegering van Gaza. Ondanks de moeilijkheden en hoge kosten is de bloementeelt nog niet volledig verdwenen in de Gazastrook. Enkele telers gaan door in de hoop dat de bloemenhandel zal hernemen.
