© Ministry of the Presidency. Government of Spain (Attribution or Attribution), via Wikimedia Commons
28 december 2023, ingekorte versie
Geachte eerste minister,
De humanitaire situatie in Gaza is afschuwelijk en verslechtert. Er is geen enkele aanwijzing dat die op korte termijn zal verbeteren, alles wijst op het tegendeel. Het vertrouwen van een groot deel van de wereld in internationale instellingen en normen is blijvend beschadigd. Er moeten dringend meer acties ondernomen worden die geworteld zijn in het internationaal recht en internationale samenwerking, om de spiraal van het moorddadig geweld een halt toe te roepen.
Daarnaast is het ook een kwestie van gehoor te geven aan de oproep tot hulp.
De massale slachtpartij door Hamas, de Islamitische Jihad en andere groepen op 7 oktober resulteerde in de moord op 1200 Joodse en Palestijnse Israëli’s. De daders van die bloedbaden namen doelbewust hun toevlucht tot extreem, zinloos en mensonterend geweld. Het betreft de grootste massamoord op Joden sinds de Shoah.
De buitenproportionele militaire reactie van Israël heeft een humanitaire ramp zonder weerga veroorzaakt. Op 10 december hadden de bombardementen en militaire operaties al 17 700 Palestijnen gedood, van wie 70 procent vrouwen, kinderen en 60-plussers, en 48 780 mensen verwond. Dan hebben we het nog niet over de bijna 8000 vermisten.
Volgens een analyse van Yagil Levy, professor aan de Open Universiteit van Israël, zijn de bombardementen in Gaza de willekeurigste met betrekking tot burgers. De verhouding van het aantal burgerdoden overschrijdt het gemiddelde van alle oorlogen in de 20ste eeuw.
Bijna 85 procent van de bevolking, oftewel 1,9 miljoen mensen, is gedwongen ontheemd. Volgens de adjunct-directeur van het Wereldvoedselprogramma lijdt de helft van de bevolking honger. De vermindering van de watertoevoer wordt geschat op 94 procent.
Gezondheidswerkers worden ook aangevallen. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft het ongeziene aantal aanvallen op de gezondheidszorg in Gaza veroordeeld. Op 4 december waren er al 203 meldingen van aanvallen op ziekenhuizen, ziekenwagens en medisch materiaal en gezondheidswerkers die werden aangehouden. In totaal werden 202 humanitaire hulpverleners gedood of gewond, onder wie 135 medewerkers van UNRWA, een VN-organisatie.
Op 10 december waren er al 63 journalisten gedood.
De civiele infrastructuur van Gaza is bijna volledig verwoest. Volgens onafhankelijke wetenschappelijke analyses van satellietbeelden waren 98 000 gebouwen beschadigd of verwoest op 29 november, dat wil zeggen voor de hervatting van de massale en onophoudelijke bombardementen na de korte wapenstilstand. De totale of gedeeltelijke vernietiging omvat 339 onderwijsinstellingen, 167 gebedshuizen en symbolische gebouwen zoals het Justitiepaleis en het gebouwencomplex van de Palestijnse Wetgevende Raad, terwijl 26 van de 35 ziekenhuizen niet meer functioneren. De mate van verwoesting in het noorden van Gaza (waar 68% van de gebouwen is beschadigd) is groter dan die van Dresden en Keulen na de geallieerde bombardementen tussen 1943 en 1945.
Israëlische tanks en bulldozers hebben ook landbouwgrond vernietigd. Eind oktober was al meer dan 20 procent van de landbouwgrond in Gaza beschadigd.
Ook op de Westbank werd er een ongezien niveau geregistreerd van geweld tegen de Palestijnen door kolonisten en vertegenwoordigers van de staat Israël. Van de 464 Palestijnen die in 2023 op de Westbank werden vermoord, zijn er 265 sinds 7 oktober gedood en ten minste 1000 mensen zijn met geweld van hun eigendom verdreven.
Op 10 december, enkele dagen nadat de voorzitter van het Rode Kruis in een uitzonderlijke toespraak had gewezen op de extreem slechte toestand in Gaza, kondigde het hoofd van het Israëlische leger aan dat de intensieve militaire operaties zouden worden voortgezet.
Een paar dagen daarvoor had de Israëlische minister van Financiën een aanvullend budget van bijna 100 miljoen euro aangekondigd voor de nederzettingen, voor de bouw van controleposten en het financieren van civiele veiligheidsteams, ‘evenals voor de wapens en uitrusting die deze ploegen nodig zullen hebben’. Dat is niets minder dan het bewapenen van gewelddadige milities die misdaden plegen.
Er is sprake van genocide als handelingen worden gepleegd ‘met de bedoeling een nationale, etnische, raciale of religieuze groep als zodanig geheel of gedeeltelijk te vernietigen’. Op 16 november verklaarden de onafhankelijke deskundigen, aangesteld door de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties onder speciale procedure, dat de ernstige schendingen door Israël tegen de Palestijnen in de nasleep van 7 oktober, in het bijzonder in Gaza, wijzen op genocide in wording en ze waarschuwden voor bewijzen van toenemende aanzetting tot genocide gekoppeld aan ‘het gebruik van krachtige wapens met inherent willekeurige effecten, resulterend in een kolossaal aantal doden en de vernietiging van infrastructuur die essentieel is om te leven’.
Het dagelijks bestuur van de FIDH, dat 188 organisaties uit de hele wereld verenigt, verklaarde op 12 december eveneens dat er sprake is van een genocide in wording (‘unfolding genocide’).
55 onderzoekers in Holocaust- en Genocidestudies hebben mede een tekst ondertekend waarin ze zeggen dat ze zich ‘gedwongen voelen om te waarschuwen voor het gevaar van genocide op de bevolking van de Gazastrook’.
De ondertekenaars pleiten voor acht onmiddellijke maatregelen:
- Zwitserland officieel en publiekelijk verzoeken met spoed een Conferentie bijeen te roepen van de Hoge Verdragsluitende Partijen bij het Verdrag van Genève van 12 augustus 1949.
- Bijdragen tot het onmiddellijk verhogen van het volume aan humanitaire hulp.
- Een onmiddellijke opschorting van wapenhandel aan partijen in het conflict uitvaardigen en soortgelijke actie op Europees niveau voorbereiden.
- De onmiddellijke opschorting van de handel van producten uit de Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden.
- Samenstellen van een groep EU-lidstaten actief rond een vredesinitiatief.
- Erkenning van de Palestijnse staat.
- De rechtsmiddelen versterken om ervoor te zorgen dat misdaden onder het internationaal recht binnen een redelijke termijn worden behandeld.
- Investeer in een cultuur en in initiatieven die vrede en internationale samenwerking bevorderen.
Wij dringen er bij het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie op aan alle nodige initiatieven te nemen. Mijnheer de eerste minister, we dringen er bij u op aan door te gaan met wat u in Rafah bent begonnen. U staat voor een geschiedenis in wording: vernietiging of leven, gerechtigheid of straffeloosheid, oorlog of vrede.
o.a: Eva Brems, professor UGent; Olivier De Schutter, speciale VN-rapporteur en professor UCLouvain, Alicja Gescinska, filosoof en schrijfster, Dr Réginald Moreels, voormalig minister van Ontwikkelingssamenwerking, Simone Susskind, vredesactiviste, Olivier Vandecasteele, humanitair werker, Gaëtan Vanloqueren, initiatiefnemer van de open brief, David Van Reybrouck, auteur.
